Pytania i odpowiedzi
Poniżej zamieszczamy przykładowe pytania i odpowiedzi dotyczące „Wdrażania lokalnych strategii rozwoju” opracowane na podstawie interpretacji Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.  
 
1.Czy koszty związane z utworzeniem średniowiecznej grupy wokalno- instrumentalnej oraz wyposażenie drużyny rycerskiej w stroje i uzbrojenie są kosztami kwalifikowalnymi?
Wyżej wymienione koszty mogą być kosztami kwalifikowalnymi, o ile lokalna grupa działania uzna, iż powyższa operacja jest zgodna z lokalną strategią rozwoju i wybierze ją do realizacji.
 
2. Czy kosztem kwalifikowalnym małych projektów jest remont parkingu jako małej infrastruktury turystycznej ?
Parking nie jest uznawany za małą infrastrukturę turystyczną, w związku z tym wymiana starej nawierzchni na nową nie wchodzi w wyżej wymieniony zakres operacji, nawet gdy przyczynia się do rozwoju turystyki.
 
3. Czy renowacja konserwatorska rzeźb stanowiących część ołtarza w kościele jest kosztem kwalifikowalnym?
Rzeźby, stanowiące część ołtarza w kościele, nie zaliczają się do budowli bądź obiektów małej infrastruktury dlatego też ich renowacja nie jest kosztem kwalifikowalnym.
 
4.Czy za  koszt kwalifikowalny małych projektów można uznać utworzenie punktu informacji turystycznej wraz z przeprowadzeniem akcji promocyjnej tego punktu?
Zarówno pierwszy etap operacji polegający na utworzeniu ww. punktu informacji turystycznej oraz etap drugi, obejmujący działania promocyjne, kwalifikuje się do przyznania pomocy.W przypadku, gdy wnioskodawca planuje realizację operacji w dwóch etapach, np.: poprzez utworzenie punktu informacji turystycznej oraz przez działania promocyjne i zachodzi wątpliwość, czy oba etapy realizacji operacji zawierają się w zakresie realizacji małych projektów, a zatem, czy koszty planowane do poniesienia są kwalifikowlane, należy przeanalizować, czy cel operacji określony we wniosku o przyznanie pomocy może być zrealizowany w przypadku realizacji tylko jednego etapu, który mieści się w zakresie. Przeprowadzenie działań promocyjnych punktu informacji turystycznej bez utworzenia punktu informacji turystycznej nie miało by uzasadnienia. Alternatywnym rozwiązaniem tego przypadku mogłoby być zakwalifikowanie kosztów do refundacji tylko jednego etapu przy jednoczesnym zobowiązaniu Wnioskodawcy do zrealizowania całości operacji.
 
5. Czy wymiana nawierzchni chodnika przy głównej drodze wjazdowej do starego miasta jest kosztem kwalifikowalnym?
Pomoc w tym przypadku nie może być przyznana, ponieważ powyższa operacja wykracza poza pkt 4 lit. b zakresu realizacji małych projektów pomimo, że realizacja wpłynęłaby na poprawę jakości szlaku komunikacyjnego, z którego korzystają turyści.
 
6. Jaki jest sposób postępowania w przypadku, gdy jednostka samorządu terytorialnego złożyła wniosek o przyznanie pomocy na kwotę 25 tys. zł na remont świetlicy w zakresie małych projektów?
Pomoc przyznana na realizację małego projektu nie może być wyższa niż 25 tys. złotych, natomiast zakres realizacji małych projektów obejmuje operacje polegające na remoncie budynku świetlicy wiejskiej. Jednocześnie pomoc ma małe projekty może być przyznana, jeżeli operacja nie odpowiada warunkom przyznania pomocy w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi”. W ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” istnieje możliwość refundacji kosztów poniesionych na remont świetlicy. Wysokość pomocy przyznanej na realizację jednej operacji w ramach tego działania nie może być niższa niż 25 tys. zł. W związku z powyższym wnioskodawca powinien złożyć wniosek o przyznanie pomocy w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” albo w ramach działania „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju”  wnioskować o kwotę pomocy niższą niż 25 tys. zł. Jeżeli wnioskodawca złożył już wniosek o przyznanie pomocy na mały projekt, należy wezwać go w ramach uzupełnień do zmniejszenia wnioskowanej kwoty pomocy.
 
7. Czy koszt zatrudnienia koordynatora projektu jest kosztem kwalifikowalnym?
Jeśli realizacja operacji nie jest możliwa bez zatrudnienia koordynatora projektu, koszt jego wynagrodzenia może być kwalifikowalnym kosztem operacji
 
8. Czy w przypadku operacji polegającej na budowie pola biwakowego za koszt kwalifikowalny można uznać budowę studni ( w pobliżu planowanej lokalizacji operacji nie przebiega żaden wodociąg)?
Koszt ten jest niezbędny i racjonalny.
 
9. Czy infrastruktura turystyczna budowana w ramach małych projektów musi być ogólnodostępna? Czy osoba fizyczna budująca na własnym terenie wiaty, ławeczki, grille musi zapewnić ogólny dostęp do wskazanych obiektów na zasadzie odpłatności lub nieodpłatnie?
Budowa infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej wiąże się nierozerwalnie z udostępnieniem tej infrastruktury turystom. Dodatkowo, w przypadku operacji realizowanej z zakresu turystyki przez osobą fizyczną lub inny podmiot, pomoc może być przyznana, jeżeli wnioskodawca zarejestrował działalność gospodarczą albo dokonał zgłoszenia do ewidencji innych obiektów prowadzonej przez Gminę na podstawie przepisów art.35 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 62 poz. 576).
 
10.Czy z operacji realizowanych w ramach małych projektów możliwe jest uzyskiwanie dochodów?
W przypadku operacji polegającej na promocji albo przekazywaniu informacji np. w formie wydania i rozprowadzenia publikacji, która z zasady powinna dotrzeć do jak największej liczby odbiorców, rozprowadzenie jej po cenie rynkowej ograniczyłoby jej dostępność dla potencjalnych odbiorców. Z uwagi na to, że 70% kosztów kwalifikowalnych zostanie zrefundowanych ze środków PROW 2007- 2013 maksymalna kwota jaka może być uzyskana z tytułu rozprowadzenia ww. publikacji nie może przekroczyć wysokości 30% kosztów kwalifikowalnych, czyli wkładu własnego Beneficjenta.W przykładu realizacji operacji polegającej min. na utworzeniu wypożyczalni sprzętu turystycznego możliwe jest pobieranie pełnych opłat za wypożyczenie. Trzeba mieć jednak na uwadze, że w przypadku operacji polegającej na utworzeniu wypożyczalni rowerów lub kajaków pomoc może być udzielona tylko wtedy, gdy beneficjent nie spełnia warunków przyznania pomocy w działaniach osi 3.
 
11 . W jaki sposób osoba fizyczna planująca przeprowadzić osobiście szkolenie skierowane do mieszkańców albo wnieść wkład w formie pracy własnej do operacji wpisującej się w zakres realizacji małych projektów może udokumentować koszt pracy własnej?
Osoba fizyczna nie ma możliwości wystawienia faktury ani rachunku stanowiącego podstawę do refundacji powyższych kosztów, dlatego sposobem udokumentowania kosztu pracy własnej jest prowadzenie ewidencji czasu pracy z określeniem zakresu czynności jakie ta praca obejmuje.
 
12. Czy w ramach małych projektów można uruchomić i wyposażyć izby regionalne?
Izby regionalne mogą być uruchamiane i wyposażane w ramach pkt 3 lit. b i d zakresu realizacji małych projektów. Należy jednak pamiętać, że zakup rzeczy używanych w ramach PROW 2007- 2013 jest ograniczony jedynie do przypadków zakupu eksponatów w ramach wyposażenia muzeów i innych placówek pełniących ich funkcje.
 
13. Czy remont torowiska pod eksponaty może być kosztem kwalifikowalnym?
Remont torowiska pod eksponaty może być kosztem kwalifikowalnym w ramach pkt 6 lit. c zakresu pomocy o ile wnioskodawca uzasadni, że poniesienie tego kosztu jest konieczne i racjonalne a wspomniane torowisko będzie używane na potrzeby muzeum. Analogicznie należy  postąpić przy weryfikacji kosztów założenia monitoringu albo alarmu.  
 
14. Czy koszty zagospodarowania terenu są kosztami kwalifikowalnym?
Koszty zagospodarowania terenu mogą być kwalifikowane w przypadku gdy stanowią nieodzowną część operacji polegającej na budowie, odbudowie lub oznakowaniu małej infrastruktury turystycznej. Każdy koszt musi mieć swoje logiczne uzasadnienie a jego poniesienie musi być zgodne z obowiązującymi przepisami. W przypadku operacji realizowanych przez rolników świadczących usługi agroturystyczne należy zwrócić uwagę, że do kosztów kwalifikowanych zaliczyć można tylko koszty ściśle związane z pobytem turystów, natomiast nie ma możliwości refundacji kosztów wynikających z prowadzonej działalności rolniczej.
 
15. Czy w ramach małych projektów możliwy jest zakup w formie umowy kupna- sprzedaży od osoby fizycznej?
W ramach realizacji małych projektów oraz innych działań PROW 2007- 2013 możliwy jest zakup w formie umowy kupna- sprzedaży od osoby fizycznej.
 
16. Co należy rozumieć przez działalność kulturalną w pkt 8 zakresu małych projektów?
W pkt 8 zakresu realizacji małych projektów przez działalność kulturalną należy rozumieć działalność prowadzoną zgodnie z Ustawą o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.
 
17. Czy tablica informacyjna przy wjeździe do gminy zawierająca informacje dotyczące atrakcji turystycznych w tym np. zabytków, pomników przyrody itp. może stanowić koszt kwalifikowalny w ramach pkt 4 lit. b zakresu pomocy, jako oznakowanie małej infrastruktury turystycznej?
Tablica informacyjna przy wjeździe do gminy może stanowić koszt kwalifikowalny.
 
18. Czy zakup produktów spożywczych wykorzystywanych podczas szkolenia kulinarnego może być kosztem kwalifikowalnym?
Zakup produktów spożywczych wykorzystywanych podczas szkolenia kulinarnego może być kosztem kwalifikowalnym o ile są to koszty racjonalne i niezbędne do organizacji operacji.
 
19. Czy koszt budowy sauny albo małego basenu może być kosztem kwalifikowalnym?
Z uwagi na to, że nie ma ściśle określonej definicji małej infrastruktury turystycznej koszt budowy sauny albo małego basenu może być kosztem kwalifikowalnym pod warunkiem, że wnioskodawca udowodni, że planowane koszty będą służyły rozwijaniu turystyki i rekreacji na obszarze objętym LSR oraz przyczynia się do realizacji LSR.
 
20. Czy zakup kładów i skuterów jest kosztem kwalifikowalnym?
Zakup kładów i skuterów nie może być zrefundowany z zakresu małych projektów ponieważ w pkt 8 załącznika nr 2 przedmiotowego rozporządzenia jest napisane, że środki transportu są wyłączone z pomocy.
 
21. Czy koszt zakupu koni podlega refundacji w ramach realizacji małych projektów?
Koszt zakupu koni nie występuje w Załączniku nr 2 do rozporządzenia stanowiącym spis Kosztów podlegających refundacji w ramach realizacji małych projektów.
 
22. Czy odnowienie elewacji zabytkowego budynku jest kosztem kwalifikowalnym?
Odnowienie elewacji zabytkowego budynku może być kosztem kwalifikowalnym małego projektu pod warunkiem, że zabytek ten wpisany jest do Rejestru Zabytków lub Wojewódzkiej Ewidencji Zabytków. Prace polegające na renowacji budynków zabytkowych prowadzone są pod nadzorem konserwatora zabytków i to on może zdecydować czy zakres prac związanych z ociepleniem budynku jest uzasadniony, natomiast koszt może być uznany za kwalifikowalny tylko wtedy gdy jego poniesienie jest uzasadnione i racjonalne.
 
23. Czy koszt zakupu biletów i kart parkingowych w ramach organizacji szkolenia jest kosztem kwalifikowalnym?
W ramach organizacji szkolenia, które swoim zakresem obejmuje wyjazd w celach edukacyjnych poza obszar LSR np.: warsztaty teatralne połączone z wyjazdem uczestników do teatru koszt zakupu biletów i kart parkingowych jest kosztem kwalifikowalnym o ile jego poniesienie jest konieczne do realizacji operacji.
 
24. Jaki zakres tematyczny mogą obejmować szkolenia organizowane w ramach małych projektów?
Szkolenia realizowane w ramach małych projektów nie mogą pokrywać się zakresem z programem nauczania w szkołach publicznych, gdyż nie mogą pełnić substytutu edukacji publicznej w tym zakresie, natomiast mogą być organizowane szkolenia specjalistyczne w dziedzinach wskazanych jako priorytetowe w LSR. np. gdy strategia opiera się na turystyce uzasadnione jest organizowanie szkoleń specjalistycznych dla przyszłych przewodników, ratowników, pracowników obsługi turystycznej a w przypadku osób posiadających już takie kwalifikacje logiczne jest organizowanie kolejnych szkoleń w postaci np. kursów językowych w celu przygotowania ich do świadczenia usług także turystom z zagranicy. Konieczne jest jednak wskazanie, że nabór na szkolenia ma charakter otwarty, rekrutacja odbywa się w oparciu o przejrzyste zasady. Ponadto, nie kwalifikują się do wsparcia operacje polegające na tym, że wnioskodawca jest jedynym odbiorcą pomocy tzn. w wyniku realizacji operacji zostaną podniesione jedynie jego kwalifikacje np. udział w studiach podyplomowych. Szkolenia mogą być przeprowadzane poza obszarem LSR pod warunkiem, że organizacja tych szkoleń nie jest możliwa na terenie wdrażania LSR.
 
25. Czy budowa kortu tenisowego mieści się w zakresie realizacji małych projektów?
Budowa kortu tenisowego mieści się w zakresie realizacji małych projektów jako budowa elementów małej infrastruktury turystycznej w ramach pkt rozwijanie turystyki i rekreacji na obszarze objętym LSR.
 
26. Czy organizacja zajęć sportowych np. polegających na nauce pływania oraz udzielania pierwszej pomocy może być kosztem kwalifikowalnym małych projektów?
W ramach pkt 1 zakresu realizacji małych projektów przewiduje się organizację szkoleń oraz przedsięwzięć o charakterze edukacyjnym i warsztatowym. Dopuszcza się w związku z tym organizację zajęć sportowych np. polegających na nauce pływania oraz udzielania pierwszej pomocy, pod warunkiem, że wnioskodawca udowodni, iż efektem tych zajęć będzie podniesienie świadomości społeczności lokalnej. Trzeba też mieć na uwadze, że organizacja imprez sportowych stanowi odrębny mały projekt niezależny od organizacji szkolenia.
 
27. Czy możliwa jest refundacja kosztów założenia sadu śliwkowego?
Operacja polegająca na uprawie tradycyjnych odmian np. śliw w celu wprowadzenia na rynek produktu opartego na lokalnych zasobach, tradycyjnych sektorach gospodarki lub lokalnym dziedzictwie nie mieści się w zakresie kosztu ujętego w pkt 7 zakresu realizacji małych projektów oraz kosztu kwalifikowanego w brzmieniu „ zakup materiałów lub przedmiotów, w tym materiału siewnego i nasadzeniowego roślin wieloletnich”, ponieważ realizacja tej operacji stanowi uprawę roślin. Na działalność rolniczą, w ramach Osi 4 Leader pomoc nie może być udzielona, gdyż Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007- 2013 przewiduje wsparcie działalności rolniczej jedynie w ramach działań Osi 1. Pozostałe czynności zmierzające do wprowadzenia na rynek produktów bazujących na uprawie powyższych roślin polegające np. na promocji lub uzyskaniu certyfikatów mogą być realizowane w ramach małych projektów.
 
28. Czy remont i wyeksponowanie części muru obronnego z obszaru wdrażania LGD jest kosztem kwalifikowalnym?
Realizacja ww. operacji będzie możliwa jedynie w przypadku gdy wspomniany mur jest budowlą albo budynkiem wpisanym do Rejestru zabytków lub Wojewódzkiej ewidencji zabytków.
 
29. Zakup jakich materiałów zaliczyć do kosztów kwalifikowanych w zakresie  realizacji  pkt 2b  załącznika nr 1 do rozporządzenia tj. organizacji imprez kulturalnych, rekreacyjnych lub sportowych?
Operacje służące podnoszeniu jakości życia społeczności lokalnej na obszarze objętym LSR poprzez organizację imprez kulturalnych, rekreacyjnych lub sportowych nie powinny stanowić uzasadnienia do wykonania inwestycji lub zakupów towarzyszących danej operacji. Przykładowo nie należy realizować operacji polegającej na organizacji zawodów sportowych w połączeniu z budową boiska na potrzeby tej imprezy. Przeprowadzenie imprezy powinno odbywać się w oparciu o istniejącą infrastrukturę. Ponadto błędem jest łączenie punktu 2b zakresu operacji z zakupem sprzętu, wyposażenia na potrzeby jednej operacji. Przykładowo, operacji polegającej na organizacji zawodów karate nie powinno się łączyć z zakupem maty sportowej. Jedynym sposobem na zaliczenie zakupu do kosztu kwalifikowanego na potrzeby organizacji imprezy jest uzasadnienie jego racjonalności i niezbędności. Przykładowo, operacji polegającej na organizacji zawodów piłki nożnej może towarzyszyć zakup przedmiotów małej wartości, np. koszulki sportowe wyróżniające członków drużyn sportowych, szarfy. Nie należy natomiast uznać za kwalifikowalny koszt zakupu piłek, kompletnych strojów czy butów. Zakup sprzętu, wyposażenia lub inwestycja na potrzeby operacji z zakresu 2b nr 1 rozporządzenia, mogłyby być również uznane za kwalifikowane w przypadku, gdy realizacja operacji zakłada jej cykliczność, jednak wówczas wnioskodawca powinien zabezpieczyć możliwość realizacji tej operacji także po jej zakończeniu, zaś przedmioty nabyte w ramach tej operacji służyłyby realizacji wyłącznie jaj celów. Dodatkowo beneficjent zobowiązany byłby do zachowania celu operacji przez 5 lat. W przypadku ww. operacji należy także przestrzegać pkt 8 załącznika nr 2 do rozporządzenia tj. koszt zakupu podlega refundacji, jeżeli koszt najmu albo dzierżawy przekraczałby koszt zakupu.  
 
30. Co mieści się w zakresie pojęcia małej infrastruktury turystycznej?
W ramach pkt 4b tj. budowa, odbudowa lub oznakowanie małej infrastruktury turystycznej dopuszcza się realizację operacji polegających na budowie, odbudowie lub oznakowaniu elementów typu: ścieżki, szlaki, trasy, wieże widokowe, platformy widokowe, wiaty, pola biwakowe, domki kempingowe, pomosty, przystanie, boiska, korty, parki, ogródki jordanowskie, place zabaw dla dzieci.
 
31. Czy budowa i wyposażenie placu zabaw jest kosztem kwalifikowalnym małych projektów?
Realizacja tej operacji jest zgodna z zasadami określonymi dla małych projektów.
 
32. W jaki sposób obliczyć wartość pracy własnej?
Zgodnie z zasadami obowiązującymi w roku 2009 oraz 2010
Przykład: Cel operacji to utworzenie bazy gospodarstw agroturystycznych. W realizację operacji zaangażowana jest osoba mająca doświadczenie w tym zakresie. Dodatkowo w ramach operacji przygotowuje się badanie gospodarstw agroturystycznych. Koszt utworzenia bazy gospodarstw agroturystycznych w połączeniu z prawidłowo obliczoną wartością pracy i usług świadczonych nieodpłatnie oraz z wyłączeniem kosztów ogólnych daje całkowity koszt kwalifikowalny operacji pomniejszony o prawidłowo obliczoną kwotę kosztów ogólnych, tj. 10 000 PLN, a więc wartość pracy i usług świadczonych nieodpłatnie nie może być wyższa niż 1 000 PLN. Koszt kwalifikowalny operacji to 11 000 PLN.
Sposób obliczania:
KO- koszty ogólne, WP- wartość pracy i usług świadczonych nieodpłatnie, Koszt utworzenia bazy gospodarstw agroturystycznych (z wyłączeniem WP i KO) = 9 000 PLN, X- prawidłowo obliczona WP, (9 000 PLN + X)- całkowite koszty kwalifikowane operacji bez KO, a więc: X = 10% (9 000 PLN + X), X = 1 000 PLN, Y- prawidłowo obliczone KO, (9 000 PLN + X)- pozostałe koszty kwalifikowane operacji, a więc: Y = 10% (9 000 PLN + 1 000 PLN), Y = 1 000 PLN
Zgodnie z zasadami obowiązującymi od 18.11.2010r.
Do kosztów kwalifikowalnych operacji zaliczamy również wkład niepieniężny obejmujący koszty:
a) pracy oraz usług świadczonych nieodpłatnie (usług polegających na wykonaniu przez osobę/y określonej pracy w określonym czasie),
b) udostępnienia ziemi, nieruchomości, sprzętu lub surowców.
Koszt pracy oraz usług swiadczonych nieodpłatnie oblicza się według wzoru:

 X= A/168 * H

X – wartość pracy oraz usług świadczonych nieodpłatnie

A – przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w drugim roku poprzedzającym rok, w którym złożono wniosek o przyznanie pomocy na mały projekt

H – liczba przepracowanych godzin

Wartość wkładu niepieniężnego stanowiąca sumę pozycji a) oraz b) nie może przekroczyć 30% pozostałych kosztów kwalifikowalnych pomniejszonych o wartość kosztów ogólnych
 
33. Czy zakup węża strażackiego w ramach zawodów strażackich jest kosztem kwalifikowalnym?
Zakup węża strażackiego może być kosztem kwalifikowalnym w ramach organizacji zawodów strażackich, tyko w przypadku gdy wąż ten będzie użytkowany jedynie podczas zawodów.
 
34. Od którego momentu poniesione przez wnioskodawcę koszty można uznać za kwalifikowane?
Do kosztów kwalifikowanych zalicza się ( w przypadku przyznania pomocy), koszty poniesione przez wnioskodawcę przed dniem zawarcia umowy, na podstawie której jest przyznawana pomoc, lecz nie wcześniej niż w dniu, w którym został złożony wniosek o przyznanie pomocy, a w przypadku kosztów ogólnych od 1 stycznia 2007 r. Podsumowując, koszty są kwalifikowane od dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy w LGD.
 
35. Czy zakup kajaków lub rowerów może stanowić koszt kwalifikowalny małych projektów?
Tak, ponieważ w przypadku tego zakresu wsparcia klasyfikujemy je jako sprzęt turystyczny a nie jako środki transportu.